جشن‌ها و جشنواره‌های ایرانیان

کتاب جشن‌ها و جشنواره‌های ایرانیان به معرفی 135 جشنواره فراموش‌شده می‌پردازد. ایران یک فرهنگ درازآهنگِ هفت‌هزار ساله را پشت‌سر گذاشته است. فرهنگ عیلامی که فرهنگ پیشاآریایی ایرانیان است، هفت‌هزار سال قدمت دارد. این فرهنگ جشن‌های بسیاری در دل خود داشت. واژه جشن از «یسن» به معنای ستایش و نیایش می‌آید. این مساله نشان می‌دهد که جشن‌های ایرانیان آیینی بوده و جنبه دینی داشته‌اند؛ به عبارتی حول همه این جشن‌ها قداستی دیده می‌شود. جشن نوروز قدمتی پنج هزار ساله دارد. این جشن به‌جز کشورهای فارسی زبان گرجستان و افغانستان، در کشورهایی چون ترکیه، قزاقستان، قرقیزستان و دیگر مناطقی چون ایالت‌های اوستیا و قفقاز، نیز رواج دارد که ارتباطی با فرهنگ گذشته ایران ندارند. در این کشورها آیین‌های بسیاری برای عید نوروز برگزار می‌شود که در فرهنگ ایرانی ناشناخته‌اند. جشن نوروز متعلق به تمام اقوام ایرانی و نه صرفا زرتشتی‌ها بود. از این مساله نتیجه می‌گیریم که جشن نوروز جشنی ملی و فراملی و جشن فروردگان جشنی دینی بوده که در نهایت این دو با هم ترکیب شده‌اند. جالب است که در دوران پس از اسلام نیز تنها جشن‌هایی که ملی بوده‌اند، مورد پذیرش قرار گرفتند؛ به عنوان مثال جشن سده که جشنی کاملا زرتشتی بود، در دوران پس از اسلام از رونق افتاد. ویژگی دیگر کتاب جشن‌ها و جشنواره‌های ایرانیان در دوزبانه بودن آن است. به نظر من چاپ این‌گونه کتاب‌ها باعث رونق دوباره فرهنگ ایرانی در سراسر جهان می‌شود. زبان فارسی تا سال‌ها زبان اصلی بسیاری از کشورهای منطقه بود و حتی ما پاکستانی‌ها نیز به زبان فارسی سخن می‌گفتیم، اما امروز زبان و فرهنگ فارسی رونق گذشته را ندارد و چاپ چنین کتاب‌هایی می‌تواند باعث رونق دوباره این زبان و فرهنگ شود. نویسنده گفته است که متاسفانه مردم ما با تاریخ و آداب و رسوم خود بیگانه شده‌اند. احیای دوباره فرهنگ گذشته ایران به ویژه جشن‌های آیینی سبب نگارش این کتاب بود. بخشی از کتاب نیز به گردشگری کشاورزی اختصاص پیدا کرده است. به دلیل آنکه اکثر جشن‌های ایرانیان در کشورهای عضو سازمان اکو نیز مرسوم است، تصمیم دارم پژوهشی درباره این جشن‌ها نیز انجام دهم. بنابراین کتاب بعدی من دانشنامه جشن‌های کشورهای عضو اکو است.