آنچه “علی اکبر شیروانی” در کتاب “قهوه استانبول نیکو می سوزد” گردآوری کرده، مجموعه ای است از خاطرات دو پادشاه قاجار یعنی مظفرالدین شاه و ناصرالدین شاه، چند چهره ی صاحب منصب و شاهزادگانی از همین سلسله و همچنین سفرنامه هایی که سیاحان، تاجران و دیگر مسافران ایرانی از خود برجای گذاشته اند. به این ترتیب مطالعه ی این کتاب، دید نسبتا خوبی از استانبول در آن دوران، از دریچه ی نگاه ایرانیانی که فرصت دیدن این شهر معروف را داشته اند، میدهد.
عمده ی تمرکز کتاب “قهوه استانبول نیکو میسوزد” بر مشاهدات مسافران متمرکز شده و اکثریت قریب به اتفاق آن ها یک تصویر دلپذیر و مطبوع از شهر استانبول ارائه کرده اند. در این اثر توصیفات چشمگیری از ابنیه و اماکن نظیر بازارها، کاخ ها، مساجد، مقبره ها، محلات، باغها و … صورت گرفته و همچنین از چهره و ظاهر مردم استانبول، ادب و متانت آن ها، اعیاد، جشن ها و مراسم جالب آنان نیز سخن به میان آمده است. همانطور که انتظار میرود، ادبیات متونی که در کتاب “قهوه استانبول نیکو می سوزد” گردآوری شده، در زمره ی ادبیات سفرنامهای قاجاری قرار می گیرد اما نوع نگارش متون به گونه ای است که خواننده ی امروزی را دچار دشواری در خواندن آن نخواهد کرد.
در روزگاری نه چندان کهن، سفرنامهها چشم عمومی مردم برای شناخت رنگ شهرها بودند. مسافر با سفرنامهاش، که کمی از رنگ سفرش را داشت، مردم را فرا میخواند که از شهری دور یا نزدیک رنگ بگیرند. تلاش مجموعهی «تماشای شهر» یافتن رنگ چند کلانشهر است، رنگهایی که مسافران ایرانی دورهی قاجار با آنها روبهرو شدهاند. پیشتر کتاب اول این مجموعه با نام «پاریس از دور نمایان شد» منتشر شد و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. قهوه استانبول نیکو میسوزد جلد دوم این مجموعه است. آنچه در این کتاب دربارهی استانبول میخوانید، همهی مکتوبات مسافران نیست و با معیارهای خاص و دقیقی بخشهایی از آن گزینش شده است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.