کتاب محرابهای سفالین ایرانی از پژوهشهای بدیع در این حوزه است. ساخت محراب سابقهای طولانی دارد و علاوه بر کارکرد آن در فضای معماری مذهبی از جنبههای مختلفی چون کتیبهنگاری، زیباییشناسی و نمادگرایانه قابل بررسی است. با مطالعه شاخصترین نمونههای محرابهای مساجد از ابتدا تا پايان دوره قاجاریه،وجود سنتی اصيل در طراحی و ساخت محرابهای کاشیکاری و هويتی خاص با ويژگيهای منحصر به فرد، قابل مشاهده است كه گواه اين مطلب وجود نمونههای متعدد این نوع محرابها از دورههای مختلف در بناهای ارزشمند تاریخی و همچنین موزههای معتبر ایران و جهان می باشد. این کتاب تنها یک کاتالوگ تصویری نیست و دغدغه اصلی نگارنده، بررسی سیر تحولات فنی و بصری درمحرابهای کاشیکاری ایرانی در دوران اسلامی است، و یافتن پاسخی به چرایی و چگونگی پدیدار شدن و توسعه روشهای ساخت و تولید این آثار، از جمله چهارچوبهای نظری این پژوهش به شمار میآید.
شکلگیری متن حاضر نتیجۀ پژوهش میدانی و کتابخانهای نگارنده بوده و برای تهیه مطالب و تصاویر این کتاب سفرهای داخلی و خارجی بسیاری انجام پذیرفته، هر چند به دلیل نبود فهرست و آماری دقیق از تعداد و محل محرابهای سفالین سدههای آغازین و میانی، احتمال دارد نمونههایی نیز از نظر پنهان مانده باشند، اما در حد امکان کلّیه محرابهای موجود از نزدیک بررسی و عکسبرداری شدهاند و درمواردی که امکان دسترسی مستقیم به بناها، مجموعههای خصوصی و یا موزهها وجود نداشته، ادامه تحقيق از طريق مطالعه کتب، کاتالوگهای موزهها و حراجهای هنر اسلامی و اینترنت انجام یافته است.
در بخش محرابهای زرینفام که مهمترین قسمت از این پژوهش به شمار میآید، کاملترین فهرست این آثار تا به امروز ارائه گردیده و همینطور در بخش تصاویر کتاب محرابهای سفالین ایرانی نیز بیشترین صفحات به آن اختصاص یافته، البته در نگاه کلی تصاویر محراب های یاد شده در این مجموعه تنها منتخبی از انواع محرابهای خشتی نقش برجسته و کاشیکاری ایران در دوران اسلامی است،که به لحاظ ساختار، طراحی و نوع لعاب از اهمیت ویژهای برخوردار بوده اند در همین راستا جدیدترین دستاورد این پژوهش قطعات محرا ب مسجد جامع سراب (با لعاب فیروزهای و زرینفام) است که برای نخستین بار در این کتاب معرفی و تصاویر آن منتشر می گردد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.